آیا تا حالا برایتان پیشآمده که روی فرشتان لکهای از چای یا رد یک کفش ببینید، اما آنقدر زیاد نباشد که بخواهید با یک مرکز قالیشویی تماس بگیرید؟
در چنین مواقعی، بهترین راه استفاده از شوینده تخصصی فرش است. این شویندهها با در نظر گرفتن جنس الیاف فرش فرموله شدهاند و به همین دلیل، ضمن قدرت پاککنندگی بالا، از تغییر رنگ و خشکی تاروپود هم جلوگیری میکنند.
در این مطلب میخواهیم ببینیم شویندههای تخصصی چه ویژگیهایی دارند و چرا بهتر است برای تمیز کردن فرش، بهجای شویندههای معمولی از آنها استفاده کنیم.
البته اگر وقت یا تجهیزات کافی برای انجام این کار ندارید، میتوانید تمیز کردن فرش را به مراکز معتبر مانند قالیشویی اندیشه یا سایر قالیشوییهای باتجربه در محل سکونتتان بسپارید.
شوینده تخصصی فرش چیست؟
احتمالاً وقتی فرش شما لکه میشود، خیلی سریع به دنبال یک شوینده میگردید تا از شر آن لکه خلاص شوید. نکته مهم این است که نباید صرفاً به فکر پاک کردن لکه باشید؛ بلکه باید ببینید شوینده چه تأثیری بر الیاف و طول عمر فرش خواهد داشت. استفاده از شامپوفرش نامناسب میتواند باعث تغییر رنگ، زبر شدن و حتی افزایش احتمال پوسیدگی و فرسودگی فرش شود. اگر میخواهید بیشتر درباره راههای پیشگیری از این مشکل بدانید، پیشنهاد میکنیم مطلب عوامل و روشهای جلوگیری از پوسیدگی و فرسودگی فرش دستباف و ماشینی را مطالعه کنید.
مهمترین نکتهای که باید بدانید این است که تمیز کردن فرش فقط به از بین بردن لکهها محدود نمیشود؛ در واقع باید به فکر حفظ درخشندگی و بافت اصلی فرش هم باشید. این دقیقاً همان دلیلی است که شویندههای تخصصی فرش تولید شدهاند. این شویندهها ترکیباتی ملایم و کنترلشده دارند که آلودگی را از عمق الیاف بیرون میکشند و درعینحال، رنگ و لطافت فرش را حفظ میکنند.
البته سادهترین راه این است که تمیز کردن فرش را به مراکز موکتشویی فردیس یا سایر مراکز تخصصی بسپارید؛ اما اگر قصد دارید خودتان این کار را انجام دهید، در ادامه درباره اینکه شویندهها چه تأثیری بر الیاف فرش دارند صحبت خواهیم کرد.
تفاوت شوینده تخصصی با شویندههای معمولی
شویندههای معمولی مانند مایع ظرفشویی یا مایع صابون شاید بتوانند لکههای فرش را تمیز کنند اما بهمرور باعث کدر و بیروح شدن آن هم میشوند. دلیل هم این است که شویندههای معمولی خاصیت قلیایی بالایی دارند و بهمرور زمان تاروپود فرش را خشک میکنند.
در مقابل، شویندههای تخصصی فرش فرمول متعادلتری دارند و چون حاوی مواد نرمکننده هم هستند، علاوه بر قدرت پاککنندگی که دارند، درخشندگی و لطافت الیاف را هم حفظ میکنند.
نقش شوینده تخصصی در حفظ رنگ و بافت فرش
استفاده از شویندههای تخصصی برای فرشهای دستباف و ابریشمی اهمیت بهمراتب بیشتری دارد. این شویندهها به دلیل ترکیبات تثبیتکننده رنگی که دارند، از پخش شدن رنگهای فرش جلوگیری میکنند و در نتیجه فرش پس از شستشو هم مثل روز اول خواهد بود.
ترکیبات رایج در شویندههای تخصصی فرش
احتمالاً دیدهاید که بعضی از شویندهها خیلی راحتتر کف میکنند یا بعضی دیگر بوی خوبی دارند. در واقع تفاوت شویندهها هیچ دلیلی بهجز ترکیبات متفاوت ندارد. بااینحال شویندههای تخصصی فرش معمولاً همگی دارای موادی همچون مواد فعال سطحی، نرمکنندهها و تثبیتکنندههای رنگ هستند که کنار هم باعث پاکیزگی عمیق و حفظ لطافت فرش میشوند.
مواد فعال سطحی (Surfactants) با pH مناسب
این مواد همان چیزهایی هستند که باعث تمیز شدن فرش میشوند. در واقع این مواد چربیها، کثیفیها و گردوغبار را از تاروپود فرش جدا میکنند. در شویندههای تخصصی فرش از نوع ملایمترِ آنها (غیریونی) استفاده میشود تا کف زیادی تولید نشود و شستشوی فرش هم راحتتر شود.
مواد نرمکننده و تثبیتکننده رنگ
نرمکنندهها معمولاً از جنس سیلیکون یا پلیمرهای سبک هستند و باعث میشوند که تاروپود فرش نرم و انعطافپذیر بماند. از طرف دیگر، تثبیتکنندهها از پخش شدن رنگها جلوگیری میکنند و باعث میشوند فرش بعد از خشک شدن، رنگ و لعاب قبل را داشته باشد.
افزودنیهای ضد بو و ضد لکه
معمولاً لکههای قدیمی با شویندههای معمولی پاک نمیشوند. ازاینرو در فرمولاسیون بیشتر شویندههای تخصصی از آنزیمهایی استفاده میشود که لکههای چای، قهوه یا چربی را تجزیه میکنند. در این شویندهها همچنین از ترکیبات خوشبوکننده هم استفاده میشود تا فرش پس از شستوشو بوی خوبی بدهد.
ترکیبات نانو در شویندههای مدرن
برندهایی مثل نانو پلن و پیندرای در شویندههای خود از ذرات نانویی استفاده میکنند که به عمق بافت فرش نفوذ کرده و ذرات آلودگی را در سطح مولکولی میشکنند. این شویندهها علاوه بر قدرت پاککنندگی بالا، یک لایه محافظ هم روی الیاف ایجاد میکنند تا گردوغبار و کثیفیها دیرتر به الیاف فرش نفوذ کنند.
انواع شوینده تخصصی فرش
شویندههای فرش، انواع بسیار متفاوتی دارند که هر کدام دارای ویژگیهای خاصی هستند. ازاینرو برای اینکه بهتر بتوانید شوینده مورد نیازتان را تهیه کنید، در ادامه به معرفی رایجترین انواع شویندههای فرش خواهیم پرداخت.
شوینده مایع با فرمول محافظ رنگ
معمولترین شکل شامپو فرشها، همین شویندهها هستند که بهآرامی در بافت فرش نفوذ میکنند. این شویندهها حاوی موادی هستند که از تغییر رنگ فرش هم جلوگیری میکنند. این شویندهها برای تمیز کردن فرشهای ماشینی گزینه خوبی هستند.
شوینده پودری با قدرت پاککنندگی بالا
پودرهای شوینده بیشتر برای لکههایی که بسیار کهنه یا خیلی عمیق هستند (مثل لکههای چرب)، کاربرد دارند. نکته مهم اینکه این شویندهها باید درست حل شوند تا دانههای آنها روی فرش باقی نماند.
شامپو خشک (Dry Carpet Cleaning)
اگر نمیخواهید فرشتان خیس شود یا در آپارتمان زندگی میکنید، شامپو خشک بهترین گزینه است. این محصولات معمولاً به شکل اسپری کف هستند و بعد از خشک شدن با جاروبرقی راحت جمع میشوند.
شوینده مخصوص فرش دستباف مبتنی بر رنگ طبیعی
در فرشهای دستباف از رنگهای گیاهی استفاده میشود و به همین دلیل برای تمیز کردن آنها باید به سراغ شویندههای بسیار ملایم بروید. این شویندهها قلیایی نیستند و از رنگ پس دادن قسمتهای تیره فرش به قسمتهای روشن جلوگیری میکنند.
شوینده ضد لکه و ضد بو
این شوینده ضد لکه فرش دارای آنزیمهای فعال و مواد ضد بو است و به همین دلیل برای کسانی که حیوان خانگی دارند، مناسب خواهد بود.
| نوع شوینده | ویژگیها | مزایا |
| مایع محافظ رنگ | فرمول ملایم با pH خنثی | حفظ درخشندگی رنگ و بوی مطبوع |
| پودری با قدرت بالا | حلال چربی و گل خشک | پاککنندگی قوی و سریع |
| شامپو خشک | بدون نیاز به آبکشی | بدون آسیب به بافت |
| شوینده مخصوص دستباف | فاقد قلیا و با پایه طبیعی | تثبیت رنگ و لطافت بافت |
| ضد لکه و ضد بو نانو | حاوی آنزیم و ترکیبات نانو | از بین بردن لکه و بوی ماندگار |
اگر نگران این هستید که ممکن است به فرشتان آسیب برسانید، بهترین راه این است که فرشتان را به مراکز قالیشویی بسپارید که خدمات دیگری هم ارائه میکنند؛ مثل شستشوی مبل در اندیشه.
ویژگیهای یک شوینده استاندارد برای فرش
هر شویندهای که کف کند یا بوی خوبی بدهد، الزاماً برای فرش شما گزینه خوبی نیست. یک شوینده استاندارد باید ضمن اینکه قدرت پاککنندگی خوبی دارد، به تاروپود و رنگ فرش هم آسیب نرساند. پس اگر قصد خرید شامپوی فرش دارید، حتماً به نکات زیر توجه کنید:
pH خنثی یا کمی اسیدی
یکی از ویژگیهای مهمی که باید به آن توجه کنید، میزان اسیدی یا قلیایی بودن شوینده است. شوینده باید pH خنثی (حدود ۷) داشته باشد یا اینکه کمی اسیدی باشد. تنها در این صورت است که نه رنگ فرش تغییر میکند و نه فرش خشک میشود.
سازگاری با الیاف طبیعی و مصنوعی
فرشها با الیاف مختلفی بافته میشوند؛ برخی با پشم طبیعی و برخی با پلیپروپیلن یا آکریلیک. یک شوینده استاندارد باید با همه نوع الیاف سازگار باشد.
عدم ایجاد خشکی یا زبری در بافت
شویندههای باکیفیت دارای ترکیباتی هستند که لطافت و نرمی الیاف را هم حفظ میکنند.
بهترین برندهای شوینده تخصصی فرش در ایران
در ایران شویندههای فرش بسیار زیادی وجود دارد که هرکدام از آنها ویژگیهای خاصی دارند؛ برخی ملایم و مناسب فرشهای دستبافاند، بعضی دیگر قدرت پاککنندگی بالاتری دارند و برخی دیگر حاوی ذرات نانو هستند. در این قسمت بهترین برندهای شوینده فرش در ایران را معرفی خواهیم کرد.
تاژ – شوینده مایع محافظ رنگ
تاژ یکی از برندهای قدیمی بازار است که فرمول ملایم و pH متعادلی دارد. کف آن کنترلشده است و به همین دلیل برای شستشوی فرش در خانه گزینه خوبی بهحساب میآید.
گلرنگ – شامپو فرش ضد لکه
گلرنگ به دلیل تمرکز بر لکهبرهای آنزیمی، قدرت بالایی در حذف لکههای قهوه، چای و چربی دارد و ازاینرو بهترین شامپو فرش بهحساب میآید. این محصول معمولاً برای فرشهای روشن استفاده میشود و رایحه ملایمی هم دارد.
نانو پلن – شوینده نانو ضد بو
نانو پلن با استفاده از ذرات نانو، آلودگی را از عمق بافت بیرون میکشد. این شامپو فرش نانو علاوه بر پاککنندگی، بوی نامطبوع فرش را هم از بین میبرد و یک لایه محافظ هم روی الیاف ایجاد میکند تا دیرتر کثیف شود.
پیندرای – شوینده بدون آبکشی
برند پیندرای بیشتر برای کسانی مناسب است که نمیخواهند فرششان خیس شود. این محصول به شکل کف است و پس از چند دقیقه میتوان آن را با جاروبرقی تمیز کرد.
آ.ب.ث (A.B.C) – مخصوص فرش دستباف
این برند فرمولاسیون گیاهی دارد و فاقد مواد قلیایی است. این محصول برای فرشهای پشمی یا فرشهایی که الیافشان با رنگ گیاهی رنگرزی شدهاند، مناسب است.
سپید – شوینده اقتصادی و پرکاربرد
اگر دنبال یک گزینه مقرونبهصرفه هستید، سپید انتخاب خوبی است، علاوه بر اینکه قدرت پاککنندگی خوبی هم دارد.
نحوه انتخاب شوینده مناسب با توجه به نوع فرش
برای اینکه یک شوینده مناسب فرشتان انتخاب کنید، باید به عواملی مثل جنس الیاف، رنگ الیاف و حتی سن فرش هم توجه کنید. در ادامه، بر اساس نوع الیاف به شما خواهیم گفت که از چه شویندهای باید استفاده کنید.
فرش ماشینی با الیاف مصنوعی
الیاف مصنوعی مثل آکریلیک یا پلیپروپیلن مقاومت بیشتری نسبت به شویندهها دارند، اما همچنان نباید برای تمیز کردن آنها از مواد قوی یا قلیایی استفاده کرد. شویندههای مایع محافظ رنگ بهترین شوینده فرش ماشینی هستند؛ چون هم قدرت پاککنندگی بالایی دارند و هم از تغییر رنگ فرش جلوگیری میکنند.
فرش دستباف با رنگ طبیعی
فرشهای دستباف به دلیل استفاده از رنگهای گیاهی، حساستر از مدلهای ماشینیاند. برای شستشوی این فرشها باید سراغ شویندههای ملایم و غیر قلیایی بروید. محصولاتی مانند آ.ب.ش یا گلرنگ گزینههای خوبی برای این فرشها هستند.
فرش ابریشمی و الیاف حساس
الیاف ابریشم بسیار لطیفاند و به همین دلیل شوینده اصلاً نباید قلیایی باشد؛ در غیر این صورت فرش آسیب میبیند. ازاینرو شویندههای خشک یا بدون کف مثل پیندرای، بهترین شوینده مخصوص فرش ابریشم هستند.
نکات ایمنی در استفاده از شویندهها
حتی بهترین شویندهها هم اگر درست استفاده نشوند، ممکن است نتیجه عکس بدهند. گاهی تنها یک اشتباه کوچک، مثل استفاده زیاد از شوینده یا شستشو با آب داغ، باعث کدر شدن رنگ فرش میشود؛ بنابراین توصیه میکنیم که به نکات زیر توجه کنید:
تست نقطهای قبل از شستشو کامل
همیشه پیش از شستشوی کل فرش، مقدار کمی از شوینده را روی قسمت کوچکی از پشت یا گوشه فرش امتحان کنید تا مطمئن شوید که باعث تغییر رنگ فرش نمیشود.
رعایت دستور مصرف و دوز صحیح
گاهی تصور میکنیم هرچه ماده شوینده بیشتر باشد، فرش تمیزتر میشود؛ درحالیکه اگر بیش از اندازه از شوینده استفاده کنید، ممکن است رسوبات آن در فرش باقی بماند؛ بنابراین اگر لارم است، حتماً محلول شوینده را طبق دستورالعمل درج شده روی آن رقیق کنید.
نگهداری شوینده در جای خشک و خنک
ترکیبات بعضی شویندهها تحت تأثیر گرما و نور مستقیم ممکن است تجزیه شوند و قدرت پاککنندگی خود را از دست بدهند. بهترین کار این است که شویندهها را در مکانی به دور از آفتاب نگهداری کنید.
راهکارهای خانگی مکمل شوینده تخصصی
همیشه هم لازم نیست که به سراغ مواد شیمیایی بروید. گاهی اوقات با ترکیب چند ماده در خانه میتوانید بهراحتی لکهها را پاک کنید. در ادامه دو مورد از این راهکارها را به شما معرفی میکنیم.
جوششیرین برای از بین بردن بو
جوششیرین یکی از سادهترین و بیخطرترین موادی است که میتوانید برای از بین بردن بوی نم، دود یا حیوانات خانگی استفاده کنید. کافی است مقدار کمی از آن را بهصورت خشک روی فرش بپاشید، چند ساعت صبر کنید و سپس با جاروبرقی آن را جمع کنید.
سرکه سفید برای درخشندگی و تثبیت رنگ
اگر فرش شما کمی کدر شده یا رنگ آن در بعضی نواحی مات به نظر میرسد، میتوانید از محلول رقیق سرکه سفید و آب ولرم استفاده کنید. این ترکیب باعث براق شدن رنگها میشود.
فقط یادتان باشد که از این روش تنها میتوانید برای فرشهای ماشینی استفاده کنید؛ البته همین ترکیب را هم باید روی قسمت کوچکی از فرش امتحان کنید.
جمعبندی
اگر فرش خانهتان دیگر مثل قبل برق نمیزند یا لکههایی دارد که با شویندههای معمولی از بین نمیروند، وقت آن است که به سراغ شویندههای تخصصی بروید. این محصولات فرمولاسیون بسیار دقیقی دارند و به همین دلیل ضمن تمیز کردن فرش، از آسیب دیدن فرش جلوگیری میکنند.
بااینحال اگر میخواهید فرش یا موکتتان بهصورت اصولی تمیز شوند، بهتر است از خدمات شستشوی موکت در کرج استفاده کنید.
پرسشهای متداول
۱. بهترین شوینده فرش دستباف چیست؟
شویندههایی مانند آ.ب.ش و نانو پلن، بهترین گزینه برای فرشهای پشمی و رنگ گیاهی هستند.
۲. آیا شوینده نانو واقعاً نیاز به آبکشی ندارد؟
بله، برخی محصولات نانو مانند پیندرای به گونهای طراحی شدهاند که نیاز به آبکشی ندارند.
شویندههای نانو علاوه بر تمیزی عمیقتر، لایهای محافظ هم روی تاروپود فرش ایجاد میکنند که مانع جذب گردوغبار میشود.

